(S)İHA’lar ve Savaş Doktrini

tarihinde gönderilmiş tarafından

Blog macerasına başlarken “Havacılık ile ilgili her şey” demiştik. Takip ettiğimiz gündemler ve yoğunlaştığımız konulara göre bu “her şey” çeşitleneceğe benziyor. Bugünün konusu yeni dönemin oyuncuları “İnsansız Hava Araçları”.

Günümüzde, birçok alanda olduğu gibi havacılık alanında da temel ilerleme ölçütü insansız sistemlere endekslenmiş durumda. Bir sistem uzaktan kumanda edilerek veya kendi kendine (otonom) ne kadar görevi yerine getirebiliyorsa o kadar ileri teknoloji kabul ediliyor.

Wright kardeşlerden bugüne kadar havacılığın ve uçakların kat ettiği mesafe şüphesiz çok büyük. Sivil/ticari açıdan dünyayı bir araya getiren, askeri açıdan ise savaşın doktrinlerini değiştiren muazzam bir ilerleme söz konusu. Bu ilerlemede jet motorlarının açtığı dönem ne kadar devrim niteliğindeyse, bugün İHA/SİHA teknolojisi ve otonom sistemlerin açtığı dönemde bir o kadar önemli. Ve bu noktada belirtmeliyim ki bir sonraki aşama olarak insansız/otonom jet motorlu savaş uçakları ve ticari uçaklar ile kat edilecek mesafeyi görmek hiç zor değil.

TUSAŞ- ANKA [1]

Teknolojinin Savaş Alanındaki Rolü

Günümüzde askeri teknolojiler hızla gelişiyor ve savaş alanının dinamiklerini kökten değiştiriyor. Bu teknolojilerin başında da İnsansız Hava Araçları, yani (S)İHA’lar geliyor. (S)İHA’lar, savaş doktrinini yeniden şekillendiren önemli bir faktör haline gelmiştir. Bu yazıda, (S)İHA’ların savaş doktrini üzerindeki etkilerini ve bu teknolojinin savaş alanındaki rolünü inceleyeceğiz.

1. (S)İHA’lar ve Temel İşlevleri

(S)İHA’lar, insansız hava araçları olarak tanımlanabilir ve genellikle uzaktan kontrol edilen veya önceden programlanmış yolları takip eden araçlardır. İlk başta istihbarat, gözetleme ve keşif amaçları için kullanılan (S)İHA’lar, zamanla farklı silah sistemleri taşıma kabiliyetleri sayesinde saldırı amaçlı kullanılmaya başlanmıştır.

TUSAŞ- Silahlı Anka [2]

 

2. Savaş Doktrini Nedir?

Savaş doktrini, bir ülkenin veya askeri birimin savaşta nasıl hareket edeceğini belirleyen stratejik bir yaklaşımdır. Bu doktrin, düşmanın tespiti, savunma, taarruz ve diğer taktiksel kararları içerir. Savaş doktrini, mevcut teknolojiye, askeri yeteneklere ve siyasi hedeflere bağlı olarak değişebilir.

3. (S)İHA’ların Savaş Doktrini Üzerindeki Etkileri

(S)İHA’lar, savaş doktrini üzerinde aşağıda belirtilen bir dizi etki yaratmıştır:

  • İstihbarat ve Gözetleme Yetenekleri: (S)İHA’lar, düşman bölgelerde istihbarat toplama ve gözetleme yetenekleri sayesinde savaş doktrinini güçlendirir. Gerçek zamanlı bilgi sağlama kabiliyeti, komutanlara daha iyi kararlar alma imkanı sunar.

  • Hızlı Taarruz ve Hassas Vuruş Kapasitesi: (S)İHA’lar, hedeflerine doğrudan saldırabilme yetenekleri ile geleneksel hava saldırılarının yerine geçebilir. Hassas vuruş kabiliyetleri sayesinde sivil kayıplarının ve istenmeyen zararların azaltılması mümkün olabilir.

  • Esneklik ve Yenilikçilik: (S)İHA’lar, hızlı bir şekilde yeniden programlanabilir ve farklı senaryolara uygun şekilde kullanılabilir. Bu da savaş doktrininin esnekliğini artırır ve beklenmedik durumlara daha iyi adapte olmayı sağlar.

4. (S)İHA’ların Savaş Alanındaki Rolü

(S)İHA’lar, savaş alanında çeşitli roller üstlenmektedir:

  • İstihbarat ve Gözetleme: (S)İHA’lar, düşman faaliyetlerini izlemek, istihbarat toplamak ve düşman pozisyonlarını belirlemek için kullanılır.

  • Hava Saldırıları: Silah taşıma kapasitesi olan (S)İHA’lar, hedeflere doğrudan saldırı düzenleme yeteneğine sahiptir. Bu, özellikle hassas vuruş gerektiren hedeflere yönelik etkili bir seçenek olarak öne çıkar.

  • Elektronik Harp: Bazı (S)İHA’lar, düşmanın elektronik sistemlerini bozma veya engelleme yetenekleri ile elektronik harp görevlerinde kullanılabilir.

5. Peki Tankların Dönemi Bitti Mi? 

Sanırım en popüler ve en çok merak edilen konu bu. Zira tanklar birinci dünya savaşından bu yana savaş meydanlarının en önemli figürlerinden biri olma konumunu korudu. Şartların değişmesiyle bu figürün de sonunun yaklaştığı düşünülüyordu ve birçok önemli mecrada analizler yazılmaya başlamıştı. Tam böyle bir dönemde yeni bir çatışma ortamında SİHA’lar ve Tanklar karşı karşıya geldi. Tankların doğrudan SİHA düşürdüğü vaki değil fakat iki askeri güç havada denge sağladığı durumda cephede belirleyici olan yine tanklar olacaktır. Burada önemli olan ise SİHA’dan ve düşman tankından ve ATGM’sinden en iyi gizlenen ve korunan tankın daha güçlü olduğu, bunu göz ardı etmeden teknoloji geliştirmeye devam edilmeli. 

Sonuç

(S)İHA’lar, savaş doktrinini temelden değiştiren önemli bir teknolojidir. İstihbarat toplama, hava saldırıları ve diğer savaş operasyonlarındaki etkili rolü, onları modern savaş alanının vazgeçilmez bir parçası haline getirmiştir. Ancak, bu teknolojinin etik ve siyasi boyutları da dikkatlice değerlendirilmelidir. 

İleri okumalar için:

1- https://interestingengineering.com/lists/tanks-drones-battlefield

2- https://edam.org.tr/wp-content/uploads/2022/05/DRONE-WARFARE.pdf