Uçak Bakım Lisansı Almak
Önceki yazıda temel eğitimden ve sektöre nasıl adım atılabileceğinden bahsettik. Okullar, eğitim, SHY-147 kavramları ile tercih kriterlerini netleştirmeye çalıştık. Bu yazıda ise Lisans sahibi bir uçak bakım teknisyeni kimdir bundan bahsedeceğiz.
Öncelikle diğer sektörlerde de kısmen gördüğümüz stajyerlikle nitelikli personel arası bir kademede belirli süreler çalışarak işleyişi öğrenmeyi sağlayan bir sistem kurulmuş durumda. Yani en iyi mühendislik fakültesinden mezun olduğuna dair diplomayı ortaya koysan dahi uçak bakım lisansı almanın yolu uçak üzerinde fiili olarak en az 2 yıl çalışmaktan geçiyor. Bu konuda her ülke kendi standartlarını oluşturmuş olsa da belirli kriterler ortak olarak kurallara yansıyor. EASA Part-66, SHY Part-66 ve FAA (14 CFR Part 43) temel olarak bilmemizin şimdilik yeterli olduğu üç kural diyebiliriz.
Nereden Başlamalıyım?
- Bir önceki yazıda belirtilen okullardan birinden mezun olarak ve okul faktörüyle, yabancı dil faktörüyle vs. işveren tarafından tercih edilmek ve işe girmek sürecin 1. adımı.
- Eğer daha önce bilgi sahibi olup modül sınavlarını tamamladıysan bir sıfır önde sayabilirsin kendini. Yoksa herkes gibi almak istediğin lisans kategorisine göre modül sınavlarını öğrenmeli ve bir an önce tamamlamalısın.
- Uçak üzerinde çalışmaya başladığını varsayarsak bu kez lisans almak istediğin otoritenin taleplerine göre yaptığın işleri düzenli takip etmeli, sisteme doğru şekilde girmeli ve sonrasında oluşturacağın bakım deneyimi kayıt defteri için hazırlık yapmalısın.
Lisans kategorisi olarak yazı boyunca bahsedilen kategori B1.1 ve B2 olacak. Zira temel olarak sektörün yükünü bu iki kategori sırtlıyor diyebiliriz. B3 kategori gibi lisanslarında kullanımı havacılık merakının artmasıyla artacağa benziyor. Hangi kategori ne iş yapar Tablo 1’de görebilirsin.
Lisans Otoritesi Nedir?
Türkiye’de uçak bakım lisansı veren otorite tahmin edilebileceği gibi SHGM’dir. Fakat konuya EASA’yı dahil ettiğimiz zaman lisans otoritesi EASA adına ilgili ülke sivil havacılık otoriteleri oluyor.
SHGM “SHY Part 66” Lisansı nasıl alınır?
Bir önceki yazıda bahsedilen okullardan SHY 147 onaylı olanlar bu konuda bir avantaj sağlıyor. 147 onaylı bir eğitim ve sınav sürecini başarıyla tamamlayan adaylar için SHY Part 66 lisansı (B1.1 veya B2) almak için 2 yıl tecrübe yeterli olmakta. Bu iki yılda temel tecrübe gereklilikleri için gerekli kayıt defterinin doldurulması gerekiyor. Daha detaylı bilgi için SHGM klavuz bir doküman hazırlamış ve sitesinde erişime açmış.
Okulda girilmediyse modül sınavları, tecrübenin tamamlanması ve ingilizce yeterliliğin kanıtlanması sonrasında kişi lisans almaya hak kazanır.
EASA onaylı bir Part 66 lisansı nasıl alınır?
Türk vatandaşları için EASA lisansı almak bazı açılardan SHGM lisansı almaktan daha kolay olabiliyor. Şöyle ki; SHGM Türkiye içinde yetkili olduğu için tam bir kontrol ile işi sıkı tutmak isterken EASA Avrupa birliği ülke otoritelerine bu sorumluluğu dağıtmış durumda. Yani Yunanistan sivil havacılık otoritesi şartları esnettiği zaman EASA bunu kabul edebiliyor ve bu durumda EASA lisansı almak isteyen Türk vatandaşlarını komşuya yönlendirmiş oluyor. EASA üyesi ülkeler için SHY 147’nin bir anlamı ve tanınırlığı olmayıp genelde teknik bir okul okumuş olmak yeterli görülüyor. Bu kişilerden EASA onaylı bir kurumdan modül sınavlarını vermeleri (3000 Euro civarı ücreti var) ve 3 yıl tecrübeyi belgelemeleri isteniyor. Sonrasında Türkiye de de birçok şirkette kullanılabilecek EASA onaylı bir lisansa sahip olunabiliyor. EASA onaylı part 66 lisansının nasıl alınabileceği ile ilgili EASA’nın sitesinde rehber dokümanlar bulnuyor. Bir örneğine buradan ulaşabilirsin.
SHGM, yapılan anlaşmalar gereği EASA hangi kuralları koyarsa bunları aynen uygulamak gibi bir yol izlesene, bazen bu şekilde kendi insiyatifi ile standartları yukarı çekebiliyor. SHGM lisansı sadece Türkiye ve bazı körfez ülkelerinde geçerli iken, EASA onaylı bir ülkeden alınmış lisansın geçerliliği çok daha fazla olmakta. Buna rağmen EASA onaylı lisansa sahip olmanın daha kolay olması bir çelişki oluşturuyor.
FAA için süreç tamamen Amerikan sistemine göre ve farklı işlese de bakım tecrübesi ve eğitim gerekliliği orada da mevcut. Ülkemiz için fazla bir kullanımı söz konusu olmasa da en başta belirttiğim FAA (14 CFR Part 43) linki üzerinden bu konda bilgi alabilirsin.
Uçak Bakım Teknisyeni Ne Kadar Maaş Alır?
İşe yeni başlayan bir teknisyen 4.000 TL civarında bir maaşla işe başlıyor.
Lisans ve yetki alımı sonrası 5 yıllık bir teknisyen için bu ücret 12-14.000 bandına kadar yükselebiliyor.
Körfez ülkelerinde 3500 Euro ile yetkili teknisyen alımı yapıldığına dair haberler de medyaya yansımıştı.
Not: Yazıların sektörle yeni tanışacak arkadaşlar için bir yol göstermesini istediğimden basit ve anlaşılır tutmaya çalışıyorum. İlave sorular için tıklayınız –> iletişim .
